مطابق دستورالعمل جدید بانک مرکزی، از امروز (شنبه، ۲۴ آذر ۱۴۰۳) معاملهگران ارزی در سامانه نظام یکپارچه معاملات ارزی (نیما) مجاز هستند معاملات خود را با نرخهای توافقی انجام دهند.
تغییرات اساسی در بازار ارز تجاری
بر اساس اطلاعیه بانک مرکزی، تمامی صادرکنندگانی که مشمول بندهای قانونی مربوط به تعهدات ارزی هستند، موظفاند ارز حاصل از صادرات خود را از تاریخ دوشنبه، ۲۶ آذر ۱۴۰۳، به بازار ارز تجاری در مرکز مبادله ارز و طلای ایران منتقل کنند. این اقدام با هدف بهبود مدیریت بازار ارز، توسعه تجارت خارجی، و تسهیل در بازگشت ارز صادراتی اجرایی میشود.
از ۱۴۰۳/۱۱/۰۱ نیز صادرکنندگان محصولات پتروشیمی، پالایشی، فولادی، فلزات اساسی و فرآوردههای نفتی باید طبق آییننامههای موجود، ارز صادراتی خود را از طریق بانکهای عامل به مرکز مبادله ارز و طلا عرضه کرده و تعهدات صادراتی خود را برطرف کنند. در همین زمان، واردکنندگانی که تخصیص ارز معتبر دارند نیز باید ارز موردنیاز خود را از طریق همین سامانه و با استفاده از بانکهای عامل خریداری کنند.
گروههای مشمول واگذاری ارز
طبق اعلام بانک مرکزی، گروههایی نظیر صنایع روانکار، دوده، کامپاند، سیمان، سرامیک و لبنیات از سوم آذر ۱۴۰۳ موظف به واگذاری ارز حاصل از صادرات خود در مرکز مبادله هستند. سایر صادرکنندگان که در این دستهبندی قرار نمیگیرند، میتوانند ارز خود را طبق روند قبلی یا بهصورت اختیاری در سامانه ارز تجاری عرضه کنند. بااینحال، از تاریخ ۲۶ آذر ۱۴۰۳ همه صادرکنندگان و واردکنندگان غیروابسته به نیما، موظف به انجام معاملات خود از طریق این سامانه خواهند بود.
اتصال بانکها به سامانه جدید
تا به امروز، ۲۲ بانک به سامانه ارز تجاری متصل شدهاند و ۱۹ بانک فرآیند ثبت سفارش و معامله را آغاز کردهاند. این تغییر، بخشی از سیاستهای جدید بانک مرکزی برای ایجاد شفافیت و کاهش تخلفات در معاملات ارزی است.
مزایای سامانه ارز تجاری
محمد آرام، معاون ارزی بانک مرکزی، اظهار کرد: این سامانه شفافیت بیشتری در معاملات ایجاد کرده و بانک بهعنوان ضامن ایفای تعهدات مالی وارد عمل میشود. همچنین ثبت اطلاعات معاملات، رتبهبندی اعتباری افراد را امکانپذیر کرده و تخلفات ارزی همانند صدور چک برگشتی، تأثیر منفی بر دسترسی افراد به سیستم معاملاتی خواهد داشت.
انتقال ارز نیما به سامانه جدید
یکی از ویژگیهای قابلتوجه این سامانه، امکان انتقال عرضه و تقاضای بخش نیما به بازار ارز تجاری است. این موضوع باعث کاهش تبانی در معاملات و ایجاد نظم بیشتر در نظام ارزی کشور خواهد شد.
بانک مرکزی با اجرای این طرح، گامی مهم در راستای بهبود ساختار بازار ارز برداشته و بهنظر میرسد که سامانه ارز تجاری جایگزین ارز نیمایی شده و نقشی کلیدی در نظام مالی کشور ایفا خواهد کرد.
