آیا ساخت مسکن ۲۵ متری راهکار مناسبی برای ایران است؟

یک کارشناس حوزه مسکن معتقد است که کاهش متراژ واحدهای مسکونی میتواند تقاضای مازاد ایجاد کند و در نهایت به افزایش قیمت مسکن منجر شود. او بر این باور است که ساخت واحدهای ۲۵ متری بهعنوان راهحلی برای مشکل مسکن در ایران کارآمد نیست و این ایده بیشتر برای منافع شخصی مطرح شده است.
هفته گذشته بحث ساخت مسکنهای کوچکمتراژ مجدداً در فضای رسانهای مطرح شد. فرشید ایلاتی، کارشناس مسکن، در یک برنامه تلویزیونی توضیح داد که قوانین موجود در کشور اجازه ساخت واحدهای ۲۵ متری را نمیدهند و این طرح در دستور کار دولت نیز قرار ندارد. او معتقد است که این نوع ساختوساز نه تنها به افزایش قیمت مسکن منجر میشود، بلکه مشکلات اجتماعی و فرهنگی نیز به دنبال خواهد داشت. همچنین، این نوع مسکن با فرهنگ ایرانی سازگاری ندارد.
موانع قانونی در برابر مسکن ۲۵ متری
ایلاتی در پاسخ به اینکه آیا قوانین اجازه ساخت مسکنهای ۲۵ متری را میدهند، گفت: قوانین و استانداردهای شهرسازی و معماری اجازه ساخت این واحدها را نمیدهند. بر اساس سرانهها، حداقل مساحت مسکن برای هر نفر بین ۳۰ تا ۳۵ متر مربع تعیین شده است. او افزود که در برخی مناطق از جمله استان البرز، صحبتهایی درباره ساخت این نوع مسکن شده، اما هدف اصلی از این پروژهها ساخت مجتمعهای اقامتی است و نه مسکن دائمی.
آیا مسکنهای کوچکمتراژ راهحل مناسبی هستند؟
این کارشناس با اشاره به اینکه در دهههای اخیر مساحت خانهها در ایران کاهش یافته است، تاکید کرد که این کاهش متراژ مشکلات مسکن را حل نکرده است. بسیاری از خانههای تهران و دیگر شهرهای بزرگ زیر ۸۰ متر هستند، و ساخت مسکنهای کوچکتر نمیتواند مشکل کمبود مسکن را حل کند. او گفت که کاهش مساحت مسکنها فقط به افزایش قیمتها منجر میشود و این موضوع به دلیل افزایش تقاضای مازاد برای زمینهای کوچکتر است.
افزایش قیمت مسکن با کوچکسازی
ایلاتی بیان کرد که کاهش متراژ خانهها به لحاظ اقتصادی منطقی نیست، زیرا کوچکتر شدن زمین یا مسکن، باعث افزایش قیمت آنها میشود. این مسئله در سالهای اخیر به وضوح مشاهده شده است؛ به عنوان مثال، میانگین متراژ خانهها در مقایسه با ۳۰ سال پیش از ۱۶۰ متر به ۸۰ متر کاهش یافته و این روند یکی از عوامل اصلی گرانی مسکن محسوب میشود.
ضرورت افزایش قدرت خرید مردم
این کارشناس تاکید کرد که به جای کوچکسازی مسکن، باید به فکر افزایش قدرت خرید مردم باشیم. استفاده از ابزارهای مالی مانند صندوقهای سرمایهگذاری املاک میتواند به افزایش توان خرید مردم کمک کند. او به راهکاری اشاره کرد که بر اساس آن، افراد میتوانند بخشی از یک واحد مسکونی را خریداری کنند و باقیمانده را از طریق اجاره به شرط تملیک تصاحب کنند.
تجربه کشورهای دیگر
در پایان، ایلاتی با اشاره به نمونههای خارجی مانند تایوان و سنگاپور گفت که ساخت مسکنهای کوچکمتراژ در این کشورها به دلیل محدودیتهای جغرافیایی و فرهنگی آنها است. اما ایران، به عنوان کشوری پهناور، نیازی به استفاده از این روشها ندارد و میتوان با گسترش محدودههای شهری و روستایی مشکل مسکن را حل کرد.