در دو سال اخیر، جمهوری اسلامی ایران تلاشهای گستردهای در حوزه حقوق بشر و شهروندی انجام داده است. گزارش اخیر منتشر شده از سوی ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی به بررسی دستاوردهای مهم در این زمینه پرداخته است. این گزارش به زبانهای فارسی و انگلیسی منتشر شده و شامل نتایج قابل توجه در حوزههای قضایی و غیرقضایی است.
دستاوردهای کلیدی در حوزه قضایی
- لغو مجازات قصاص برای محکومین: در سهماهه نخست سال ۱۴۰۳، با تلاشهای صورتگرفته، ۹۶ نفر از محکومین به قصاص از جمله یک نفر زیر ۱۸ سال موفق به جلب رضایت اولیای دم شده و از اجرای این حکم نجات یافتند.
- آزادی زندانیان با کمک خیرین: ۲ هزار و ۸۲۳ نفر از زندانیان جرایم غیرعمد، با کمکهای مالی ستاد دیه و خیرین و پرداخت بیش از ۱۱ هزار میلیارد ریال، از زندانهای سراسر کشور آزاد شدهاند.
- استفاده از مجازاتهای جایگزین حبس: در سهماهه نخست سال ۱۴۰۳، بیش از ۴۸ هزار حکم جایگزین حبس صادر شد و ۱۰۳ هزار نفر از زندانیان از مرخصی بهرهمند شدند. همچنین، بیش از ۴ هزار نفر از زندانیان واجد شرایط با استفاده از پابند الکترونیکی آزاد شدند.
- بازدید و نظارت بر زندانها: در این بازه زمانی، بیش از ۲۶ هزار بازدید از زندانهای کشور انجام شد و طی آن دستورات لازم برای آزادی و مرخصی زندانیان صادر گردید.
تلاشهای غیرقضایی
گزارش ستاد حقوق بشر به دستاوردهای غیرقضایی نیز اشاره دارد. از جمله مهمترین این اقدامات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- برگزاری آزمونهای استخدامی برای معلولین: نخستین آزمون استخدامی ویژه افراد دارای معلولیت برگزار شد که در آن ۴ هزار و ۳۳۶ نفر در ۴۶ دستگاه اجرایی استخدام شدند.
- ارائه خدمات پزشکی رایگان: در سهماهه نخست سال ۱۴۰۳، ۵۶۱ هزار عمل جراحی برای بیمهشدگان به صورت رایگان انجام شد و خدمات دندانپزشکی رایگان در روستاها ارائه گردید.
- بازگشت دانشآموزان بازمانده از تحصیل: بیش از ۲۰ درصد از دانشآموزان عشایری که از تحصیل بازمانده بودند، به مدارس بازگشتند و پوشش تحصیلی به ۹۸ درصد رسید.
- حمایت از خانوادههای زندانیان: بیش از ۶۵ هزار زندانی در دورههای حرفهآموزی شرکت کردند و دستمزد ماهیانه دریافت کردند. همچنین، انجمنهای حمایت از زندانیان به بیش از ۳۹ هزار خانواده خدمات حمایتی ارائه کردند.
بررسی دستاوردهای حقوق بشری در دو سال گذشته
گزارش اشاره میکند که اقدامات مهمی در حوزههای اشتغال، بهداشت، آموزش، و ارتباطات صورت گرفته است. از جمله دستاوردهای اقتصادی میتوان به کاهش نرخ بیکاری و افزایش دستمزد کارگران اشاره کرد. همچنین، در حوزه بهداشت، مراکز درمان ناباروری افزایش یافت و بیش از ۳۰۰ هزار تولد به صورت رایگان در مراکز دولتی انجام شد.
در مجموع، این گزارش نمایانگر پیشرفتهای قابلتوجه جمهوری اسلامی ایران در حوزه حقوق بشر و شهروندی طی دو سال گذشته است.
