بانک‌ها در ایران با خلق پول و سپرده‌های مردم به فعالیت‌های بنگاه‌داری می‌پردازند

وحید شقاقی، کارشناس اقتصادی، با بیان اینکه بانک‌های ایران به نوعی شرکت‌های سرمایه‌گذاری هستند، گفت: در سطح بین‌المللی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری از طریق خلق پول به بنگاه‌داری نمی‌پردازند؛ اما در ایران، بانک‌ها با جذب سپرده‌های مردم و ایجاد پول، در فعالیت‌های بنگاه‌داری مشغول هستند که این مسئله می‌تواند خطرات جدی به همراه داشته باشد.

به گزارش جاد تایمز، شقاقی به دو مفهوم مهم ناترازی درآمد و ناترازی دارایی در مقابل بدهی‌های شبکه بانکی اشاره کرد و توضیح داد: این مشکل مشابه وضعیتی است که ممکن است برای افراد در زندگی شخصی‌شان نیز پیش بیاید؛ به طوری که در برخی مواقع درآمدها و هزینه‌ها با یکدیگر تطابق ندارند، یا ممکن است بدهی‌ها با دارایی‌ها همخوانی نداشته باشند.

او افزود: ناترازی بین درآمد و هزینه در داخل بانک‌ها رخ می‌دهد، در حالی که ناترازی دارایی‌ها و بدهی‌ها به کل سیستم بانکی و عوامل خارجی مرتبط است.

شقاقی با تأکید بر اینکه بانک‌ها دارای منابع هستند، اما این منابع در حالت انجماد یا بلوکه شده قرار دارند، بیان کرد: در صورتی که این منابع آزاد شوند، مشکل ناترازی در بانک‌ها برطرف خواهد شد.

وی به موضوع ناترازی در سه تا چهار بانک اشاره کرد و گفت: این بانک‌ها دارای منابعی مانند بنگاه‌ها، املاک، زمین‌ها و مراکز تجاری هستند، اما این منابع فروخته نمی‌شوند و در واقع به عنوان دارایی‌های منجمد و بلوکه شده باقی می‌مانند، چرا که خریداری برای آنها وجود ندارد.

او همچنین به خطای استراتژیکی که در سیستم بانکی ایران وجود دارد اشاره کرد و افزود: ادامه این وضعیت می‌تواند بسیار خطرناک باشد. در کشور ما چیزی به نام بانک به معنای واقعی وجود ندارد؛ بلکه در واقع شرکت‌های سرمایه‌گذاری داریم. این یک اشتباه بزرگ است و یکی از دلایل آن این است که کسانی که در بانک مرکزی مسئولیت دارند، خودشان مدیران عامل بانک‌ها بوده‌اند و به خوبی مفهوم بانکداری را درک نکرده‌اند.

شقاقی همچنین با اشاره به سایت کُدال که وابسته به بازار بورس است، گفت: اگر صورت‌های مالی بانک‌ها را در این سایت مشاهده کنید، خواهید دید که بانک‌ها در حوزه‌هایی مثل هتل‌داری، راه‌سازی، دامپروری، کشاورزی، پتروشیمی و پالایش نفت فعالیت می‌کنند. در واقع، صورت‌های مالی بانک‌ها شامل انواع و اقسام فعالیت‌ها هستند و تنها چیزی که کمتر دیده می‌شود، خدمات مالی و بانکی است.

این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: در ایران، بانک‌ها به نوعی شرکت‌های سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند. در حالی که در دنیا، شرکت‌های سرمایه‌گذاری با خلق پول به بنگاه‌داری نمی‌پردازند، در ایران، بانک‌ها با جذب سپرده‌های مردم و خلق پول، به بنگاه‌داری مشغول هستند که این وضعیت بسیار خطرناک است.