بلاتکلیفی واردات تجاری آیفون؛ چالش بازار و مصرفکننده

با گذشت بیش از یک ماه و نیم از ابلاغ مصوبه آزادسازی واردات آیفون به گمرکات کشور، هنوز وضعیت واردات تجاری این محصول نامشخص است. این بلاتکلیفی، علاوه بر تأثیرات منفی بر بازار و مصرفکنندگان، موجب تداوم ورود غیرقانونی این محصولات به کشور شده و منافع دولت از عوارض گمرکی را نیز به خطر انداخته است.
موضوع آزادسازی واردات آیفون از اوایل آبانماه سال جاری مطرح شد و سرانجام در هفدهم آبانماه، مصوبه مربوطه به گمرکات ابلاغ شد. بر اساس این مصوبه، واردات هر نوع گوشی با نشان تجاری اپل آزاد اعلام شد و گمرک موظف به انجام تشریفات ترخیص این کالاها شد. بااینحال، علیرغم گذشت زمان، رویه تجاری برای واردات آیفون هنوز اجرایی نشده است.
در حال حاضر، گوشیهای آیفون یا از طریق مسافری وارد و با پاسپورت رجیستر میشوند یا همچنان بهصورت قاچاق وارد بازار میگردند. این روند ناپایدار، علاوه بر ایجاد قیمتهای بالا و نبود گارانتی رسمی برای مصرفکنندگان، به دولت نیز ضربه زده است. دولت که با هدف کسب درآمد از عوارض گمرکی و فراهم کردن امکان دسترسی قانونی به این محصولات، آزادسازی را اجرایی کرد، همچنان از دستیابی به این هدف بازمانده است.
یکی دیگر از چالشهای موجود، فروش آیفون با گارانتیهای نامشخص است؛ درحالیکه هنوز واردات رسمی این محصول آغاز نشده، منشأ گارانتیها و اصالت خدمات پس از فروش شفاف نیست. این امر اعتماد مصرفکنندگان را کاهش داده و آسیبهای جدی به نظام اقتصادی بازار واردات وارد کرده است.
برخی کارشناسان بر این باورند که تسریع در تعیین رویه واردات تجاری میتواند از قاچاق جلوگیری کرده و تأثیرات منفی این وضعیت را کاهش دهد. با توجه به افزایش تقاضا در آستانه تعطیلات سال نو میلادی، ادامه این بلاتکلیفی، علاوه بر تشدید قاچاق، اعتماد عمومی به سیاستهای اقتصادی کشور را نیز تحتالشعاع قرار میدهد.
وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت ارتباطات و گمرک جمهوری اسلامی ایران از جمله ارگانهایی هستند که باید پاسخگوی این وضعیت باشند. همچنین، همکاری نهادهای مرتبط میتواند به تسریع اجرای این رویه کمک کند.