دادستان کل کشور در خصوص پایش و نظارت بر آموزش کودکان و نوجوانانی که از تحصیل بازمانده‌اند، بخشنامه‌ای به تمامی دادستان‌های کشور صادر کرده است.
در این بخشنامه حجت‌الاسلام موحدی، دادستان کل کشور، به دادستان‌های عمومی و انقلاب مراکز استان‌ها تأکید کرده که بر فرایند آموزش این کودکان و نوجوانان نظارت دقیقی داشته باشند. این بخشنامه به حق آموزش به عنوان یکی از حقوق اساسی شهروندی اشاره می‌کند که زمینه‌ساز رشد و توسعه استعدادهای کودکان و نوجوانان است.
بر اساس این بخشنامه، قانون‌گذار در قانون حمایت از اطفال و نوجوانان، ترک تحصیل و فرار از مدرسه را وضعیت‌های مخاطره‌آمیز شناسایی کرده و وزارت آموزش و پرورش مکلف شده است تا پوشش تحصیلی این کودکان را تا پایان دوره متوسطه کامل کند. همچنین، در مواد مختلف این قانون، هر گونه جلوگیری از تحصیل یا تشویق به ترک تحصیل جرم‌انگاری شده است.
در ادامه، بخشنامه به این نکته اشاره دارد که با وجود تلاش‌های مختلف، همچنان تعداد زیادی از کودکان از تحصیل باز می‌مانند. اما کاهش این آمار تنها با همکاری و تعامل نهادهای مختلف ممکن است. به همین منظور، دادستانی‌ها باید اقدامات زیر را انجام دهند:
- از آموزش و پرورش استان‌ها گزارش‌های تحلیلی درباره کودکان و نوجوانان بازمانده از تحصیل دریافت و در جلسات با مدیران استانی برای یافتن راهکارهای اجرایی بحث کنند. تا پایان مهرماه باید تدابیر لازم برای پوشش تحصیلی کامل در استان‌ها اجرایی شود.
- گزارش‌های مردمی و شکایات مربوط به امتناع مدارس از ثبت‌نام کودکان یا هر گونه ترغیب به ترک تحصیل باید به سرعت رسیدگی و به مراجع ذی‌ربط گزارش شود.
- در مواردی که والدین یا سرپرستان قانونی از ثبت‌نام کودک خودداری می‌کنند یا اختلافات خانوادگی مانع تحصیل کودک می‌شود، دادستان‌ها باید یک دادیار با تجربه در حوزه سرپرستی را تعیین کرده و مشکلات تحصیلی دانش‌آموزان را بررسی و حل کنند.
- تمامی کودکان و نوجوانان زیر 18 سال، بدون توجه به ملیت‌شان، باید در مدارس کشور ثبت‌نام شوند و هیچ عذری برای امتناع از پذیرش آن‌ها پذیرفته نیست.
- در مناطقی که امکان ارائه خدمات آموزشی وجود ندارد، آموزش و پرورش موظف است وسیله ایاب و ذهاب رایگان برای دانش‌آموزان فراهم کند.
- باید نسبت به شناسایی مناطق فاقد مراکز مشاوره اقدام شود و تا ایجاد این مراکز، پیگیری‌های لازم صورت گیرد.
- برای کودکان و نوجوانانی که در مراکز نگهداری همچون بهزیستی یا کانون اصلاح و تربیت اقامت دارند، باید برنامه‌های آموزشی و پوشش تحصیلی فراهم شود.
- وزارت راه و شهرسازی و بنیاد مسکن باید در طرح‌های توسعه‌ای خود فضای آموزشی مناسب پیش‌بینی کنند و کمبودهای آموزشی استان‌ها مورد بررسی قرار گیرد.
- احداث‌کنندگان مجتمع‌های مسکونی با بیش از 200 واحد مسکونی موظف به تأمین فضای آموزشی هستند و عدم رعایت این قانون می‌تواند منجر به پیگرد قضایی شود.
پایش اجرای این بخشنامه در استان‌ها به معاونت پیگیری حقوق عامه دادستانی کل کشور سپرده شده و گزارش‌های فصلی اقدامات استان‌ها ارائه می‌شود.
